In het derde kwartaal is het aantal vacatures in alle beroepsgroepen fors gestegen, niet alleen ten opzichte van het jaar ervoor, maar ook vergeleken met het vorige kwartaal. In de technische beroepen kwamen er de meeste vacatures bij: maar liefst 9.200. Ook in de economische en administratieve beroepen, gevolgd door transport en logistiek steeg het aantal vacatures aanzienlijk.

De krapte zit op alle niveaus: van werk waarvoor lager onderwijs volstaat tot banen waarvoor je hoger of wetenschappelijk onderwijs moet hebben gevolgd. ‘De meeste krapte – in aantallen vacatures – zit in beroepen op lager en mbo-niveau. Denk aan loodgieters, elektriciens en machinemonteurs’, licht Witjes toe.

De krapte in een aantal beroepen is er al veel langer, maar de lijst van krapteberoepen wordt steeds omvangrijker. Daar zal de consument steeds meer van gaan merken, bijvoorbeeld als hij een loodgieter zoekt. De krapte is vooral voor werkgevers steeds meer voelbaar, weet Witjes.

‘Inmiddels zegt 30% dat ze met hun bedrijfsvoering in de knel zitten vanwege personeelstekort. Van de mensen die werk hebben, zit 80% in een beroep waar krapte is op dit moment. Dan bestaat het risico dat je werknemers om zich heen gaan kijken naar een andere baan. Daar moet je je als werkgever bewust van zijn nu.’

Om werkgevers te helpen bij het oplossen van personeelstekorten heeft UWV eind vorig jaar een document met 27 adviezen uitgegeven. Deze zijn verdeeld in drie categorieën: ‘nieuw talent aanboren’, ‘werk anders organiseren’ en ‘boeien en binden’. ‘Het document is vooral bedoeld om werkgevers inspiratie te bieden.’

Witjes noemt een paar voorbeelden: ‘Werkgevers zouden anders naar hun vacatures kunnen kijken. In plaats van een vakbekwaam hovenier van buiten te halen kun je ook investeren in een werknemer die je al in dienst hebt en deze laten doorgroeien. Sectoren kunnen loopbaanpaden beter schetsen, zodat zichtbaar is wat je kunt bereiken na een aantal jaren. Ook heel belangrijk in de werving: laat als bedrijf zien wat je doet, wat voor soort onderneming je bent, wat bepaalde functies inhouden, welke competenties ervoor nodig zijn. Zet de deuren open.’

De stijging van het aantal vacatures is fors in vrijwel alle regio’s: gemiddeld 47% ten opzichte van hetzelfde kwartaal in 2020. In Friesland verdubbelde het aantal vacatures in een jaar zelfs. In 12 van de 35 regio’s is de arbeidsmarkt niet ‘krap’, maar zelfs ‘zeer krap’. Bovenaan deze lijst staan Zeeland (vooral agrarische, dienstverlenende en technische beroepen) en Midden-Utrecht (vooral ICT en technische beroepen). Voor welke beroepen de krapte geldt, verschilt per regio. Witjes: ‘Dat hangt onder meer af van de werkgelegenheidsstructuur in een regio. In het midden van het land zitten veel ICT-bedrijven, dus zie je krapte in juist die beroepen.’

Opmerkelijk vindt Witjes het voorbeeld van Amsterdam en omstreken, waar ook Schiphol onder valt. ‘Bij eerdere recessies werd de export en dus de industrie vaak hard geraakt en zag je de eerste problemen ontstaan in bijvoorbeeld delen van Brabant, Twente en Noord-Limburg, niet in Amsterdam. In de coronacrisis werden dienstverlening en toerisme zwaar getroffen. Die zitten juist wel veel in en rond de hoofdstad. Daar heeft de economie er dan ook het langst over gedaan om te herstellen.’