UWV onderschrijft het belang van een goede positie van de cliënt in de rechtsgang. Het is goed dat daar aandacht voor is. Het artikel geeft echter een vertekend en onvolledig beeld van de bezwaar- en beroepsmogelijkheden die cliënten hebben en van de wijze waarop en mate waarin externe expertise wordt ingezet. Hoewel UWV op dit moment geen reden heeft om te twijfelen aan de kwaliteit van de externe expertise door deskundigen van Psyon, gaat UWV naar aanleiding van een aantal in de artikelen genoemde punten wel in gesprek met het bureau.

UWV neemt jaarlijks een groot aantal besluiten, ook m.b.t. arbeidsongeschiktheidsuitkeringen. Medewerkers van UWV zijn zich bewust van de impact die besluiten van UWV kunnen hebben op het leven van mensen en doen hun uiterste best om zorgvuldige en rechtmatige besluiten te nemen. Dat neemt niet weg dat mensen het oneens kunnen zijn met besluiten van UWV. Zij hebben een uitgebreide bezwaar- en beroepsmogelijkheid die ertoe kan leiden dat besluiten herzien worden.

Alleen kijken naar (het relatief kleine) aantal uitspraken in hoger beroep, zoals in de artikelen wordt gedaan, geeft een te beperkt en vertekend beeld van de mate waarin besluiten in bezwaar en beroep herzien worden. Want vóór zaken bij de CRvB terechtkomen geldt dat al twee keer eerder een onafhankelijke heroverweging heeft plaatsgevonden. Dat leidt ook al tot herziening van besluiten.

Bij besluiten rond ziekte/arbeidsongeschiktheid gaat gemiddeld zo’n 10 procent van de cliënten in bezwaar, dat verschilt per wet. De hoogste bezwaarintensiteit betreft de WIA met 20%. In bezwaar wordt een besluit opnieuw bekeken door de onafhankelijke afdeling Bezwaar & Beroep (inclusief onafhankelijke verzekeringsartsen).

Dat leidt bijvoorbeeld bij WIA-bezwaarzaken in 29 % van de gevallen (2020) tot een gegrondverklaring en een nieuw besluit. Bij Wajong-zaken geldt dat voor ruim 16 % (2020), bij de Ziektewet gaat het om 23 % (2020).

Van de cliënten die in bezwaar gaan, gaat daarna zo’n 13 % in beroep. Dan kijkt een onafhankelijke rechter naar de zaak en is het de onafhankelijke rechter die oordeelt of een besluit van UWV zorgvuldig en rechtmatig is. In beroep leidt dat bij WIA-zaken (2020) in nog eens 10 % tot een gegrondverklaring en een nieuw besluit. In Wajong zaken (2020) was dit in 16% het geval, bij de Ziektewet in ruim 7% (2020).

Van de cliënten die in beroep zijn gegaan, gaat vervolgens zo’n 20% in hoger beroep. Voor hoger beroep geldt dat in WIA-zaken 10% gegrond wordt verklaard (2020) en de beslissing herroepen, in Wajongzaken is dat zo’n 8% (2020), bij de Ziektewet 7% (2020).

De cijfers over bezwaar en beroep worden elk jaar door UWV gedeeld bij het jaarverslag. De cijfers voor 2020 zijn hier te vinden.

In beide artikelen wordt ingezoomd op de inzet van externe expertise door verzekeringsartsen van UWV. Wat niet vermeld wordt, is dat dit slechts in een zeer klein deel van de zaken gebeurt. In de circa 60.000 Bezwaar- en beroepszaken in 2020, werd zo’n 80 keer gebruik gemaakt van externe expertise door een psychiater (waarvan 50 keer Psyon). Bij de 160.000 ‘reguliere’ sociaal-medische beoordelingen was dat zo’n 400 keer.

Bovendien wordt de indruk gewekt dat de externe expert een eindoordeel geeft. Dat is niet zo. Een verzekeringsarts kan een externe deskundige inschakelen als er, na eigen onderzoek en ondanks de verkregen informatie van de behandelend arts, nog onzekerheden zijn over de aard, ernst, prognose, behandeling en/of gevolgen van een aandoening. Met een gerichte vraagstelling aan de deskundige krijgt de verzekeringsarts dan doorgaans antwoord op zijn vragen waarmee hij zijn beoordeling kan afronden.

Het is aan de individuele verzekeringsarts om te bepalen welke externe expert hij inzet. UWV heeft als uitgangspunt dat een expertise moet voldoen aan de eisen van de Nederlandse Vereniging voor Medisch Specialistische Rapportage (NVMSR). Uiteindelijk is het altijd de verzekeringsarts die eindverantwoordelijk is voor de uitkomst van de sociaal-medische beoordeling.

Wat betreft de inzet van externe expertise door Psyon. UWV is in algemene zin tevreden over de kwaliteit van de expertises van de deskundigen aangesloten bij Psyon. UWV voert met enige regelmaat constructieve gesprekken met Psyon over haar werkwijze en rapportages. De signalen die uit de artikelen in De Groene Amsterdammer en Trouw naar voren komen, zal UWV dan ook zeker bespreken met Psyon.

UWV heeft bovenstaande en andere informatie gedeeld met Investico in een uitgebreide beantwoording van hun vragen. De journalisten hebben ervoor gekozen maar zeer selectief passages uit die antwoorden mee te nemen in de artikelen.