Het zijn knelpunten waar UWV tegenaan loopt bij de uitvoering van de sociale zekerheid. UWV noemt deze in de zogeheten die is gericht aan de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en die door haar woensdag naar de Tweede Kamer is gestuurd. De brief is woensdagavond ook aangeboden aan de voorzitter van de vaste Kamercommissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Tunahan Kuzu, tijdens de Avond van de Publieke Dienstverlening.

Bestuursvoorzitter Maarten Camps: 'Het is de tweede keer dat we in de gelegenheid zijn gesteld zo’n brief op te stellen. We hopen dat dit helpt om samen met de minister en de Tweede Kamer te komen tot het oplossen van deze knelpunten in wet- en regelgeving. Zo kunnen we de dienstverlening aan de burger verbeteren en de menselijke maat nog meer zichtbaar maken.'

De achterstanden bij de sociaal-medische beoordelingen zijn een bekend, maar nog steeds urgent probleem. UWV is in gesprek met het ministerie van SZW om te kijken naar oplossingen voor de korte, middellange en lange termijn. Daarnaast wordt er ook aandacht gevraagd voor de 'hardheden' in de WIA en de complexiteit van de WIA-wetgeving die voor burgers vaak moeilijk te doorgronden is.

Bij arbeidsmarktdienstverlening ziet UWV dat de behoefte van de burger niet altijd centraal staat. Voorzieningen zijn nu vaak gekoppeld aan een specifieke uitkering of situatie, waardoor mensen soms geen gebruik kunnen maken van de ondersteuning die het best bij hen past. UWV pleit ervoor dat de behoefte van de cliënt leidend wordt en niet het type uitkering. 'Als overheid zouden we die dienstverlening zo veel mogelijk gezamenlijk en ontschot moeten aanbieden. Bij wie de cliënt ook aanklopt, hij moet altijd de hulp kunnen krijgen die hij nodig heeft.'

UWV pleit ook voor meer ruimte om gegevens te mogen uitwisselen met andere instanties. 'Het is goed dat er strenge regels zijn vanwege de privacy', aldus Camps. 'Maar deze regels die bedoeld zijn om mensen te beschermen zorgen er in sommige gevallen voor dat we mensen niet kunnen helpen en ze dus slechter af zijn.'

Een voorbeeld dat UWV noemt is dat van de afgewezen Wajongaanvragers. Zij moeten zich na een afwijzing van UWV zelf melden bij de gemeente voor de Participatiewet of andere voorzieningen, maar juist in deze groep zitten veel mensen die vaak moeite hebben om zaken zelf te regelen. Een 'warme' overdracht aan de gemeente, die zo’n cliënt dan zelf kan benaderen, kan helpen om de ondersteuning aan deze kwetsbare groep te versterken.

Ook de regel dat UWV bij terugvorderingen na een jaarovergang een brutobedrag moet terugvragen is een belangrijk knelpunt. Dat bedrag is dus hoger dan de teveel ontvangen (netto) uitkering die een cliënt heeft ontvangen. Het verschil moeten cliënten dan zelf terugvragen bij de belastingdienst. Dit bruto-netto verschil kan cliënten in financiële problemen brengen. Camps: 'Voor de burger, die ons als één overheid ziet, is dit moeilijk te begrijpen. De oplossing is ingewikkeld, omdat het complexe materie betreft, maar we hopen toch dat we hier in overleg met onder meer SZW, Financiën en de Belastingdienst stappen in kunnen zetten.'

In totaal noemt UWV tien knelpunten in de brief. De ervaring met de eerste brief is positief. 'Na de eerste brief hebben we gezien dat er constructieve gesprekken zijn geweest met het ministerie en de Tweede Kamer en dat heeft in diverse situaties tot concrete oplossingen geleid. Zo kunnen we nu bijvoorbeeld contactgegevens van mensen met schulden delen met schuldhulpinstanties, waardoor deze mensen sneller geholpen kunnen worden. Ik hoop dat deze tweede brief ook weer tot mooie resultaten leidt, waardoor onze dienstverlening beter wordt.'