Meer scholing: waardevol en haalbaar. Verslag van de lerende evaluatie bij de pilot WGA-scholingsaanbod
UWV onderzocht hoe waardevol scholing is voor WGA-gerechtigden, hoe UWV scholing vaker kan inzetten als re-integratiedienstverlening en hoe dit bijdraagt aan duurzame uitstroom naar werk. Hoewel scholing een effectief re-integratiemiddel is voor mensen met een arbeidsbeperking, blijkt uit eerder onderzoek dat scholing voor WGA-gerechtigden zeer beperkt werd ingezet. Daarom evalueerde UWV met behulp van een pilot op vier UWV-vestigingen hoe de inzet van scholing voor WGA-uitkeringsgerechtigden in de praktijk vorm krijgt, wat daarbij bevorderende en belemmerende factoren zijn, wat de ervaringen van betrokken partijen zijn en wat UWV daarvan kan leren.
Wat is nodig om scholing vaker in te zetten?
Dit rapport laat zien hoe scholing veel positieve veranderingen brengt in het leven van WGA-gerechtigden. In interviews met 15 cliënten met een WGA-uitkering, blijkt dat de scholing die zij volgden veel positieve verandering in hun leven brengt, niet alleen was het een kans om hun positie op de arbeidsmarkt te versterken, ook ervaren zij door scholing meer perspectief en een bredere leefwereld. Door met UWV in gesprek te gaan over scholing kregen cliënten meer inzicht in hun toekomstmogelijkheden, kregen ze de kans om uit te zoeken waar ze zichzelf in wilden ontwikkelen en voelden ze zich ondersteund omdat er met ze werd meegedacht hoe ze de gewenste scholing tot een succesvol einde konden brengen. In veel gevallen waren cliënten tijdens of na het afronden van de scholing aan het werk.
Deze evaluatie leerde ons dat veel inzet en samenwerking tussen verschillende partijen binnen en buiten UWV nodig is om scholing vaker onderdeel van de re-integratiedienstverlening te laten zijn en dat de gecombineerde inzet van verschillende re-integratiemiddelen nodig is om te achterhalen of en wanneer scholing het beste kan worden ingezet voor een WGA-gerechtigde. De UWV-professional speelt daarbij een belangrijke rol. Deze heeft een breed palet aan re-integratiemiddelen tot haar beschikking, en verkent met de cliënt het best passende re-integratietraject en of scholing hierbij past. Om de scholing vervolgens tot stand te brengen werkt de UWV-professional samen met een divers netwerk aan interne (scholingsadviseurs, werkgeversdienstverlening) en externe partijen (werkgevers, re-integratiebedrijven, opleiders). We hebben geobserveerd dat de benodigde tijd en afstemming tussen partijen niet vanzelfsprekend gerealiseerd wordt. Het vergroten van de inzet van scholing en leer-werktrajecten vergt niet alleen aandacht van de UWV-professionals zelf, maar ook aansturing en stimulans vanuit de UWV-organisatie, zoals van staf en management. Dit kan bijvoorbeeld door te zorgen dat UWV-medewerkers goed op de hoogte zijn van de mogelijkheden rondom scholing en dat medewerkers ook de ruimte voelen en krijgen om scholing in te zetten. Hierbij helpt het dat scholing een duidelijke positie krijgt in de re-integratievisie van UWV en dat dit ook doorwerkt in werkprocessen en beleid. Scholing wordt daarbij niet gezien als een doel op zich maar als een van de middelen uit het brede palet aan re-integratiedienstverlening die een UWV-professional kan inzetten om een cliënt te ondersteunen op weg naar duurzame inzetbaarheid op de arbeidsmarkt.
Wat gaat UWV doen met deze resultaten?
UWV gebruikt de onderzoeksresultaten om de re-integratiedienstverlening verder te verbeteren, met extra nadruk op scholing. Zo heeft UWV gedurende de looptijd van het onderzoek bijvoorbeeld het inkoopproces voor scholing vereenvoudigd, waardoor aanvragen sneller kunnen worden verwerkt. Daarnaast zet UWV zich in om scholing eerder en vaker bespreekbaar te maken met cliënten. Ook wordt er meer geïnvesteerd in het vakmanschap van de professionals bij het inzetten van scholing en heeft de scholingsadviseur een prominentere en duidelijkere rol gekregen. Daarnaast richt UWV zich op het versterken van bestaande samenwerkingen met onderwijs, werkgevers en partners in de regio.