Al meerdere jaren is het voor UWV duidelijk dat problematische schulden belemmerend werken bij het zoeken naar nieuw werk en bij re-integratie. Om die reden wil UWV een bijdrage leveren aan het verminderen en voorkomen van problematische schulden. Onder andere door vorderingen zoveel mogelijk te voorkomen en er passende oplossingen voor te vinden, maar ook door alerter te zijn op geldzorgen van cliënten en daarover vaker met ze in gesprek te gaan. Om daar gerichter invulling aan te geven, helpt het als UWV inzicht heeft in welke mate verschillende uitkeringsgroepen een risico lopen op problematische schulden. Dit is bijvoorbeeld af te leiden uit het gegeven dat zij hun zorgverzekeringspremie langere tijd niet betalen, dat zij te maken hebben met hoge vorderingen van UWV of de gemeente en hoe in het algemeen het risico op problematische schulden zich ontwikkelde in de afgelopen tien jaar. In dit kennisverslag vatten we dit onderzoek op de belangrijkste punten samen.
Dit zijn de belangrijkste bevindingen uit het onderzoek:
- Mensen met een uitkering hebben vaker problematische schulden dan mensen zonder uitkering.
- Mensen met een bijstandsuitkering lopen het grootste risico op problematische schulden van de gehele bevolking.
- Mensen met een Ziektewet-uitkering lopen het grootste risico op problematische schulden van alle UWV-groepen. Dat aandeel was in 2022 bijna even hoog als in de bijstandsgroep: 5% van de mensen met een bijstandsuitkering en 4,4% van de mensen met een Ziektewet-uitkering had in 2022 problematische schulden.
- Na de Ziektewet-groep kennen de WW-, Wajong- en WGA-groepen een relatief hoog aandeel met problematische schulden. Het laagste aandeel schulden hebben de WAO-, WAZ- en IVA-groepen.
- Van 2014 tot 2022 is de omvang van problematische schulden voor bijna alle groepen afgenomen. In 2022 is een lichte toename aan schulden te zien bij mensen zonder uitkering en bij mensen die een WW-uitkering ontvangen.
- Eenoudergezinnen, mensen met een laag opleidingsniveau en mannen hebben een groter risico op problematische schulden.
Dit UWV Kennisverslag is gebaseerd op het onderzoek Schuldenproblematiek bij mensen met een uitkering, 2010-2022.