59% werkgevers worstelt met krapte: personeelsbehoud prioriteit

Ruim de helft (53%) van de vacatures is volgens werkgevers moeilijk vervulbaar. Dit is niet veranderd ten opzichte van vorig jaar. ‘Werkgevers ondervinden nog steeds veel hinder van de krappe arbeidsmarkt’, concludeert Maurits. ‘En recente cijfers van het CBS laten zien dat de krapte in het laatste kwartaal van 2024 weer iets is toegenomen’, vervolgt ze. ‘Al 3 jaar lang zijn er meer vacatures dan werklozen. Dat is in de 50 jaar vóór deze periode niet voorgekomen. Werkgevers in de sectoren openbaar bestuur, bouw en onderwijs hebben het vaakst last van de krapte op de arbeidsmarkt. Ongeveer drie kwart van de werkgevers in die sectoren geeft aan hier in redelijke of grote mate last van te hebben.’

Bij een krappe arbeidsmarkt is het voor werknemers makkelijker om een andere baan te vinden. Uitstroom van personeel is dan ook bij een derde van de werkgevers een probleem. Maar werkgevers die last hebben van de krapte noemen meer gevolgen voor hun organisatie:

• 88% geeft aan dat vacatures minder snel vervuld worden. 
• 68% meldt dat de werkdruk in de organisatie is gestegen. 
• 66% heeft te maken met een tekort aan personeel. 
• 43% geeft aan dat hun organisatie door het personeelstekort niet verder groeit. 
• 22% heeft de productie, dienstverlening of openingstijden ingeperkt.

Een gestegen werkdruk en problemen met het behouden van personeel worden vaker genoemd door grote werkgevers. Kleinere werkgevers geven juist vaker aan dat ze door de krapte meer opdrachten afwijzen en dat de organisatie niet verder groeit.

Deze cijfers benadrukken de urgentie voor werkgevers om geschikte maatregelen te nemen. Wat doen werkgevers er nu al aan om de effecten van de krapte voor hun organisatie te beperken? Volgens Maurits investeren werkgevers vanwege de krapte vooral extra in personeelsbehoud; twee derde van de werkgevers zet hierop in. Ook verricht ruim de helft extra inspanningen om nieuw personeel te werven. Iets minder dan de helft organiseert het werk op een andere manier. En dat anders organiseren van werk gaat op verschillende manieren: ‘Het vaakst stimuleren werkgevers dat hun medewerkers breed inzetbaar zijn en meerdere functies (deels) kunnen uitoefenen’, legt Maurits uit. ‘Hiervoor kan extra scholing of een werknemer inwerken in een andere taak nodig zijn. Zo kan drukte binnen de organisatie opgevangen worden als het elders rustiger is. De flexibiliteit van de bezetting neemt dan toe. Ook maken werkgevers werkprocessen efficiënter. Iets minder vaak zetten ze arbeidsbesparende technologie in of passen ze takenpakketten aan.’

Behoud en werving zijn dus de meest toegepaste strategieën. ‘Het kan zijn dat een deel van de werkgevers nog geen noodzaak voelt om meer ingrijpende maatregelen te treffen’, zegt Maurits. ‘Maar het lijkt erop dat de krapte op de arbeidsmarkt nog langer gaat duren. De groei van de beroepsbevolking neemt namelijk af. Ook kunnen er meer werknemers nodig zijn door de toenemende vraag naar zorg en door beleidsambities, bijvoorbeeld op het gebied van woningbouw en de energietransitie.’ Maurits geeft aan dat de extra inspanningen gericht op behoud en werving van personeel voor deze werkgevers op de langere termijn misschien niet voldoende zijn: ‘Het is zinvol als werkgevers maatregelen treffen om het werk anders in te richten’, suggereert zij. ‘Ze kunnen bijvoorbeeld werkprocessen efficiënter maken, technologie inzetten of takenpakketten aanpassen.’

Het werk anders organiseren kan veel voordelen hebben. Zo wordt het probleem van het personeelstekort mogelijk opgelost doordat er minder mensen nodig zijn om het werk gedaan te krijgen. Of personeelswerving wordt makkelijker doordat er minder eisen gesteld kunnen worden aan functies. UWV helpt werkgevers bij het anders organiseren van werk, vertelt Maurits: ‘Werkgevers kunnen hiervoor terecht bij het Werkcentrum of Werkgeversservicepunt. Die bieden het Bedrijfsadvies Inclusieve Arbeidsorganisatie . Hierbij wordt onderzocht of het anders organiseren van werk een oplossing kan zijn voor het personeelstekort in een organisatie. Kunnen bepaalde eenvoudige, niet-specialistische taken weggehaald worden bij medewerkers? Daarmee worden medewerkers in functies met een personeelstekort ontlast en wordt hun werk wellicht inhoudelijk aantrekkelijker. De geschrapte taken worden vervolgens gebundeld in een nieuwe functie waar minder specifieke eisen voor gelden en die geschikt is voor iemand met een afstand tot de arbeidsmarkt.’

De meeste werkgevers verwachten voor 2025 geen verbetering in het vinden van personeel. Slechts 1 op de 10 verwacht dat het in 2025 makkelijker wordt om vacatures te vervullen. Bijna twee derde denkt dat de wervingsproblemen hetzelfde blijven. 3 op de 10 werkgevers voorspellen dat het in 2025 moeilijker wordt om vacatures te vervullen. Dit roept vragen op voor vervolgonderzoek, aldus Maurits: ‘Het lijkt me nuttig om te blijven monitoren hoe werkgevers de krapte ervaren en hierbij na te gaan of de strategieën van werkgevers veranderen. En misschien kunnen we in het werkgeversonderzoek dat dit najaar plaatsvindt ook onderzoeken hoe effectief de ingezette maatregelen volgens werkgevers zijn.’

Lees meer over de werkgeversonderzoeken