Scholing

UWV kan scholing inkopen voor mensen die een arbeidsongeschiktheids-, Ziektewet- of WW‑uitkering ontvangen. Dat scholing een zeer effectief re‑integratie‑instrument is voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt is in de wetenschappelijk literatuur meermaals bewezen, zeker als het gaat om het vinden van een duurzame plek op de arbeidsmarkt.

De uitdaging voor UWV is om gericht scholing in te zetten voor die mensen die baat kunnen hebben bij scholing. De afgelopen jaren zijn er meerdere onderzoeken uitgevoerd waarin is onderzocht hoe UWV dit aanpakt, hoe het mensen vergaat op de arbeidsmarkt nadat ze scholing hebben gevolgd en wat UWV zou kunnen doen om scholing vaker en gerichter in te zetten om de arbeidsmarktpositie van mensen met een arbeidsbeperking te verbeteren.

• Aan de basis van de reeks scholingsonderzoeken ligt het rapport Succesfactoren voor post‑initiële arbeidsmarktgerichte scholing van onderzoeksbureau Artéduc. Dit rapport benoemt vijf factoren die helpen om scholing succesvol in te zetten en biedt UWV advies hoe het scholing effectiever kan inzetten.
• Het rapport Scholing van UWV‑klanten met een arbeidsbeperking laat zien dat scholing voor cliënten met een arbeidsbeperking heel succesvol is. Bijna 60% van de mensen met een arbeidsongeschiktheidsuitkering voor wie UWV scholing inzette in de jaren 2012–2018 vond daarna betaald werk. UWV zet scholing echter niet vaak in voor mensen met een arbeidsbeperking: jaarlijks krijgt slechts 1% van de uitkeringsgerechtigden een scholingstraject toegewezen.
• Het rapport Extra scholingsmogelijkheden voor WGA’ers. Verkennend vooronderzoek laat zien dat alle betrokken partijen het erover eens zijn dat scholing in het algemeen, en leer‑werkcombinaties in het bijzonder, heel geschikte re‑integratie‑instrumenten zijn voor WGA‑gerechtigden, zeker wanneer er extra aandacht is voor basisvaardigheden (taal, rekenen, digitale vaardigheden) en wanneer mensen ondersteuning krijgen bij scholing. Bij alle betrokkenen spelen er echter belemmeringen die samen veroorzaken dat scholing niet vaak wordt ingezet voor deze groep.
• De inzichten uit bovengenoemde scholingsonderzoeken zijn in 2021 bondig samengevat in UWV Kennisverslag 2021‑3 Scholing voor mensen met een arbeidsbeperking.
• Het rapport Arbeidsmarktgericht scholen doet verslag van de evaluatie van het scholingsbudget WW. Ondanks dat dit onderzoek van UWV formeel buiten het kennisprogramma Onbeperkt aan het werk valt, bevat het waardevolle inzichten die ook van toepassing zijn voor scholing van mensen met een arbeidsbeperking. De manier waarop scholing tot stand komt en hoe zaken achter de schermen zijn georganiseerd, zijn immers voor de verschillende groepen cliënten min of meer gelijk.

Momenteel lopen de pilots scholingsaanbod WGA. Op grond van het vooronderzoek naar extra scholingsmogelijkheden voor WGA‑gerechtigden is besloten enkele pilots in te richten, waarin in de praktijk wordt beproefd wat ervoor nodig is om scholing (en in het bijzonder leer‑werkcombinaties en functiegerichte taaltrainingen) vaker succesvol in te zetten voor deze groep. Vanuit het kennisprogramma begeleidt UWV Kenniscentrum deze pilots met een lerende evaluatie. De verwachting is dat het eindrapport in 2024 wordt opgeleverd.