Inzichten uit de landelijke arbeidsmarktprognose van UWV helpen beleidsmakers en werkgevers om de huidige en toekomstige arbeidsmarkt beter te begrijpen en passende strategieën te ontwikkelen. ‘We gaan weer richting een stabiele situatie’, legt arbeidsmarktadviseur Lambrecht van Eekelen uit. ‘We verwachten een kleine banengroei van 0,8% in 2024 en 0,7% in 2025, minder dan voorgaande jaren. Na de schok van de coronaperiode hebben de economie en de arbeidsmarkt een paar jaar nodig gehad om zich aan te passen. Nu zijn we terug bij normaal. Het nieuwe normaal dan, want de banengroei is wel lager dan vóór de coronaperiode. Dat komt onder andere door de krapte op de arbeidsmarkt en doordat de beroepsbevolking vergrijst. Er gaan meer mensen met pensioen dan dat er mensen bij komen op de arbeidsmarkt. Daarnaast zorgen hoge inflatie en onzekerheden op de internationale markt ervoor dat werkgevers minder investeren.'

De aanhoudende krapte op de arbeidsmarkt maakt het voor werkgevers moeilijk om vacatures te vullen, met 70% van de beroepsbevolking al aan het werk. Dit beperkt de groeimogelijkheden en dwingt bedrijven om hun ambities bij te stellen of alternatieve oplossingen te vinden, zoals automatisering, herorganiseren van werk en een bredere werving van personeel. Lambrecht: ‘Waar dat niet mogelijk is, moet het beschikbare personeel dit opvangen, wat zal leiden tot een hogere werkdruk. De personeelskrapte heeft daarnaast een remmende invloed op de aanpak van een aantal maatschappelijke uitdagingen, zoals de energietransitie. Hiervoor is meer personeel nodig, maar dat is er onvoldoende. Ik verwijs werkgevers graag naar onze 34 oplossingen voor het personeelstekort, die hen helpen strategische keuzes te maken.’

De landelijke arbeidsmarktprognose gaat gepaard met 35 regionale arbeidsmarktprognoses en een dashboard met de baanontwikkeling per sector en regio. Lambrecht: ‘Zuid- en Noord-Limburg zien een daling in werkgelegenheid door bevolkingskrimp en de situatie bij NedCar. Groeiende regio's zijn Zuidoost-Brabant, Flevoland en Groot Amsterdam. Dit komt door bevolkingsgroei, aanwezigheid van grote bedrijven zoals ASML en een grote concentratie van financiële instellingen en IT-bedrijven.’

De grootste groei van het aantal banen doet zich voor in de specialistische zakelijke dienstverlening. ‘Dat zijn banen in bijvoorbeeld consultancy, accountancy en juridische dienstverlening’, legt Lambrecht uit. ‘De eisen voor onderbouwing, verantwoording en controle nemen alleen maar toe. Om fraude tegen te gaan en systemen goed en veilig te laten werken, of bijvoorbeeld om advies te krijgen over verduurzaming. Bovendien worden er steeds meer juridische procedures gevoerd. Deze trend zien we al een aantal jaar en die leidt tot meer vraag naar specialisten.’ Daarnaast groeit het aantal banen gestaag door in de sector zorg en welzijn door vergrijzing van de bevolking. En dan vooral met de toename van het aantal 80- en 90-plussers.

Daarentegen is de prognose dat de sector landbouw banen zal verliezen door hoge energieprijzen en milieuproblemen. Ook de bouw lijdt onder de stijgende rente, bouwkosten en personeelstekorten. In het openbaar bestuur remt de groei van het aantal banen in 2025. ‘Tussen 2020 en 2023 zat de werkgelegenheid daar juist in de lift’, licht Lambrecht toe. ‘Dat had te maken met bijvoorbeeld de digitalisering van de overheidsdienstverlening, grote ICT-projecten en de verduurzaming. Ook corona zorgde tijdelijk voor veel extra werk. Denk aan testen, vaccineren en steunmaatregelen als de NOW. Dat is nu allemaal niet meer nodig. Toch ontstaan er ook wel vacatures, omdat er in het openbaar bestuur relatief veel 55-plussers werken die met pensioen zullen gaan. Per saldo zorgt dit alles voor een lichte banenkrimp (bij de overheid?). De werkgelegenheid loopt in de industrie waarschijnlijk terug door automatisering en digitalisering. Daardoor neemt de productie toe, zonder dat daar meer mensen voor nodig zijn’.

Meer weten? Lees de volledige publicatie Arbeidsmarktprognose 2024-2025.